埔社土匪
Po͘-siā Thó͘-huí
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第138卷 |
| 日期 | 1896/9 |
| 頁數 | 68 |
白話字（原文數位化）
Po͘-siā Thó͘-huí
1896.09 138 koàn p.68
Po͘-siā ū piàn-chhian, chiū-sī Se-le̍k 7 goe̍h 11 ji̍t Po͘-siā ê Ji̍t-pún koaⁿ-oân kap kun-hu thàu-mê lóng ū tô-cháu khì Pak-káng-khe. Sī in-uī tuì pa̍t só͘-chāi ê tē-hng ū chē-chē ê thó͘-huí lâi ài-beh thâi in. iā tī Chi̍p-chi̍p-ke ū hiàn-peng 18 miâ chò chi̍t-sî lóng hō͘ thó͘-huí thâi- sí, iā oá Po͘-siā ê Gō͘-siâⁿ-pó ū siú-pī-tuī ê sûn-sàu-peng hō͘ thó͘-huí thâi-sí 7 lâng. Koh hiàn-peng chô-tiúⁿ chi̍t miâ siū tāng-siong. Tuì chiah ê tāi-chì Po͘-siā ê koaⁿ-hú chiū lóng pàng-sak in ê mi̍h- kiāⁿ chò in thàu-mê tô-cháu. án-ni-seⁿ Po͘-siā chin loān, thó͘-huí chin chē lâi chhiúⁿ Ji̍t-pún lâng ê mi̍h, soà thiah gê- mn̂g, iā tiān-soàⁿ-phoe lóng chām-tn̄g phah-hāi, hoān-nā koaⁿ-hú só͘ ū--ê lóng siū huì-hoāi.
Kàu 7 goe̍h 17 ji̍t, Ji̍t-pún kun-tuī, toā-tuī kàu Po͘-siā-siâⁿ thó͘-huí ū hō͘ Ji̍t- pún peng thâi-sí iok-lio̍k 120 lâng, kî- û ê thó͘-huí pāi-tīn sì-soaⁿ tô-cháu ji̍p-soaⁿ. Kàu tī 19 ji̍t kap 20 ji̍t, thó͘-hoa̍t-tuī ê peng ū chhut siâⁿ sio kè-kiōng 17 chng. Ū kuí-nā chheng lâng tô-cháu ji̍p-soaⁿ, bô bí-niû thabg chia̍h, teh chia̍h chhiū-chí kap chhiū-hio̍h, gō-sí--ê chin chē, iā ū-ê tī soaⁿ-ni̍h soà hō͘ chheⁿ-hoan thâi-khì. Tuì kuí-nā nî hoán-loān ê sū Po͘-siā sǹg sī pêng-an, chóng-sī chit pang thó͘-huí heng-khí jiáu-loān, Po͘-siā lâng tú-tio̍h kan-khó͘ chhi-chhám kóng bē- liáu, kóng bē chīn lah!
Chóng-sī lán kàu-hoē hiaⁿ-tī thang toā-toā kám-siā Siōng-tè, in-uī tī choa̍t- bāng ê tiong-kan Siōng-tè ū chhun I ê chhiú lâi kiù I ê peh-sèⁿ, chiū-sī chiong Ji̍t-pún tāi-jîn chhim-sìn ji̍p Iâ-so͘-kàu ê lâng bē-ē kap in chò tuì-te̍k lâi kè-bô͘ kok-tō͘ ê sū. Tuì án-ni oá-kīn lé-pài-tn̂g kīn-hū chng iā bô sit-lo̍h chi̍t lâng. Chia ê kàu-hoē goá khoàⁿ ū lio̍h-lio̍h-á khah oa̍h-tāng chìn-pō͘ ê khoán. Hiān-sî Po͘-siā ê chêng-iû chiū-sī án-ni.
漢羅（Ùi原文改寫）
埔社土匪
1896.09 138卷 p.68
埔社有變遷，就是西曆7月11日埔社ê日本官員kap軍夫透暝攏有逃走去北港溪，是因為對所在ê地方有濟濟ê土匪來愛beh thâi in;也tī集集街有憲兵18名做一時攏hō͘土匪thâi 死，也倚埔社ê五城堡有守備隊ê巡sàu兵hō͘土匪thâi死7人，koh憲兵chô長一名受重傷。對chiah ê代誌埔社ê官府就攏放sak inê物件做in透暝逃走。án-ni-seⁿ埔社真亂，土匪真濟來搶日本人ê物，續拆衙門，也電線批攏斬斷扑壞，凡若官府所有--ê攏受毀壞。
到7月17日，日本軍隊，大隊到埔社城土匪有hō͘日本兵thâi 死約略120人，其餘ê土匪敗陣四散逃走入山。到tī 19日kap 20日，thó͘-hoa̍t-tuī ê兵有出城燒計共17庄，有幾若千人逃走入山，無米糧thang食，teh食樹子kap樹葉，餓死--ê真濟，也有ê tī山--裡hō͘生番thâi 死。對幾若年反亂ê事埔社算是平安，總是這pang土匪興起擾亂，埔社人tú著艱苦悽慘講bē 了，講bē 盡lah!
總是咱教會兄弟thang大大感謝上帝，因為tī絕望ê中間上帝有伸伊ê手來救伊ê百姓，就是將日本大人深信入耶穌教ê人bē 會kap in做對敵來計謀國度ê事。對án-ni倚近禮拜堂kīn-hū 庄也無失落一人。Chia ê教會我看有略略仔較活動進步ê款。現時埔社ê情由就是án-ni。