論銅蛇
Lūn Tâng-choâ
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第137卷 |
| 日期 | 1896/8 |
| 頁數 | 62 |
白話字（原文數位化）
Lūn Tâng-choâ.
(Khoàⁿ Bîn. 21:4-9, Iok-hān 5:14, 15.)
1896.08 137 koàn P62-63
Chāi-chá Í-sek-lia̍t ê peh-sìⁿ keng-koè khòng-iá ài kàu Ka-lâm tē, lō͘--ni̍h ê tiong-kan ū sî chin kan-khó͘ kiâⁿ, in siông-siông hiâm Siōng-tè kap Mô͘-se. Chi̍t-pái in siat-to̍k Siōng-tè; I chiū chhe to̍k-choâ tī in ê tiong-kan siong-hāi peh-sìⁿ, Í-sek-lia̍t chē-chē lâng sí. In chiū hoán-hoé, kiû Siōng-tè kā in koáⁿ choâ. Siōng-tè bēng-lēng Mô͘-se tio̍h chò to̍k-choâ ê siōng, kuì tī tek-ko--ni̍h, siū-siong ê lâng khoàⁿ chit-ê chiū tit-tio̍h oa̍h.
Kiù-chú kap Nî-ko-tí-bó kóng-oē ê sî chiong chit-ê tâng-choâ pí-phēng i pún-sin. Goá siūⁿ ū chha-put-to 5 hāng thang pí-phēng.
-
Siōng-tè kiù I-ê peh-sìⁿ bô liâm-piⁿ kā in koáⁿ hiah-ê to̍k-choâ, sī siat chi̍t-ê hoat-tō͘ thang kiù in tī to̍k-chaô ê hoat-tō͘ thang kiù in tī to̍k-choâ ê tiong-kan. To̍k-choâ iáu-kú tī-teh, m̄-kú peh-sèⁿ m̄-bián kiaⁿ in, in-uī khò hit-ê tâng-choâ chiah thò-tòng. Iû-goân án-ni Siōng-tè kiù ū choē ê lâng m̄-sī bia̍t-bô chit sè-kan ê pháiⁿ, sī kiù I-ê peh-sèⁿ tī pháiⁿ ê tiong-kan; bô lia̍h Mô͘-kuí khì koaiⁿ tī tē-ge̍k, sī chún i iáu-kú sì-kè kiâⁿ bê-he̍k lâng; m̄-kú ū chhe Kiù-chú hō͘ lâng oá-khò thang tit-tio̍h kiù, m̄-bián kiaⁿ Mô͘-kuí ê só͘-chò.
-
Tâng-choâ hō͘ Mô͘-se kú-khí koân hō͘ chèng peh-sìⁿ thang khoàⁿ. Kiù-chú hō͘ lâng tèng tī si̍p-jī-kè iā sī kú-khí koân. I hō͘ lâng tèng sí tī si̍p-jī-kè m̄-sī chhàu-khiáu ê sū, sī Siōng-tè tāi-seng tiāⁿ-tio̍h--ê; siat-sú nā hō͘ lâng thâi-thâu á-sī ēng chio̍h-thâu tìm-sí lóng bē chò--tit. I pún-sin kóng, Goá nā hō͘ lâng kú-khí lī-khui tē, chiū beh ín-chhoā chèng-lâng chiū-kīn goá. Iâ-so͘ kóng án-ni sī chiong i pún-sin beh sí ê khoán-sit lâi chí-sī lâng (Iok-hān 12:32, 33).
-
Mô͘-se kú-khí choâ tī khòng-iá ài kiù teh-beh sí ê lâng, chit-ê hoat-tō͘ chiàu lâng khoàⁿ sī chin bô lō͘-ēng, chin gōng ê hoat-tō͘. Kan-ta khoàⁿ chi̍t-boé tâng-choâ beh-thài-ē táⁿ-tia̍p lâng ê sí-pīⁿ? Lí nā chiong io̍h hō͘ lâng chia̍h, á-sī ēng to koah hit-tè pháiⁿ-bah khí-lâi, hit-hō ê hoat-tō͘ khah ū lí-khì. Iû-goân án-ni Kiù-chú Iâ-so͘ hō͘ lâng kú-khí koân tèng-sí tī si̍p-jī-kè, lán kā lâng kóng in tio̍h sìn Iâ-so͘ chiàⁿ ē tit-tio̍h kiù, chit hō ê oē bē bián-tit hō͘ lâng hiâm chò chin gōng bô lí-khì ê tō-lí (I Lîm 1:18, 23). Lâng siông-siông ài piān-pok kóng, khǹg lâng m̄-thang pài-pu̍t tio̍h pài Siōng-tè khiok sī tio̍h, iā tio̍h khǹg lâng kái-kò chiông-siān hoán-hoé ké-piⁿ. Chóng-sī kóng lâng tio̍h sìn Iâ-so͘ sí tī si̍p-jī-kè lâi sio̍k lán ê choē, chit-hō ê tō-lí sī bô lō͘-ēng bô lâng ài thiaⁿ. M̄-kú tâng-choâ kap si̍p-jī-kè nn̄g-hāng pêⁿ-pêⁿ sī Siōng-tè só͘ siat só͘ ēng ê hoat-tō͘. Tng-sî lâng nā ngī-sim, hiâm tâng-chaô bô lō͘-ēng, m̄-ài kā i khoàⁿ, hit-ê lâng tio̍h sí bē oa̍h. Lâng nā m̄-sìn sí tī si̍p-jī-kè ê Kiù-chú i iā sī án-ni.
-
Lâng hō͘ choâ kā ài tit kiù, nā-sái khoàⁿ hit-boé tâng-choâ chiū liâm-piⁿ hó. Ū-choē ê lâng ài tit sià-choē tio̍h sìn Kiù-chú chiū liâm-piⁿ tit-tio̍h. Hit-tia̍p lóng bô kóng lâng ài hó tio̍h khoàⁿ choâ, iā tio̍h kô͘-io̍h ēng to koah, iā bô kóng tio̍h cháiⁿ-iūⁿ pī-pān seng-khu, iā bô kóng tio̍h kàu Hoē-bō͘ hiàn-chè siōng-tè āu-lâi ē hó. Kan-ta kóng chi̍t-kù, Khoàⁿ chiū hó. Lán hiān-sî iā sī án-ni, Jîn-chú hō͘ lâng kú-khí hō͘ sìn I ê lâng m̄-bián tîm-lûn ē tit-tio̍h éng-oán oa̍h. iā bô kóng tio̍h pī-pān lán-ê sim, á-sī tio̍h lâi lé-pài, á-sī ké-pìⁿ lóng-chóng ê pháiⁿ, á-sī kî-tó Siōng-tè bāng Sèng-sîn. Kan-ta chi̍t-kù, Sìn chiū oa̍h. Goān Siōng-tè hō͘ lán tāi-ke chhim-chai in-tián ê ì-sù.
-
Lâng nā í-keng hó, āu-lâi kàu Siōng-tè ê bīn-chêng hiàn siā-in-chè lâi kám-siā Siōng-tè khiok sī chin hó, sī lâng só͘ eng-kai-tio̍h ê. Chóng-sī tio̍h tāi-seng hó āu-lâi kiâⁿ kàu Hoē-bō͘ hiàn-chè, m̄-thang tāi-seng hiàn-chè ǹg-bāng hō͘ Siōng-tè i hó. Lán sìn Iâ-so͘ hō͘ I sià-bián lán-ê choē, kiù lán m̄-bián tîm-lûn, āu-lâi tio̍h kiâⁿ-hó, kám-siā Siōng-tè. Che sī chū-jiân ê lí. Chóng-sī tio̍h tāi-seng hō͘ Siōng-tè chiap-la̍p, āu-lâi kiâⁿ-hó. Lâng só͘ piān-pok kóng, chiàu in-tián ê tō-lí lâng lóng m̄-bián kiâⁿ-hó sī in-uī in m̄ chai tō-lí ê ì-sù (Lô-má 6:1, 15). Lán khiok m̄-sī kiâⁿ-hó bāng Siōng-tè chiap-la̍p lán sià-bián lán-ê choē; sī in-uī Siōng-tè í-keng ū chiap-la̍p lán kā lán sià choē, lán chiàⁿ ū khuì-la̍t ē kiâⁿ-hó.
漢羅（Ùi原文改寫）
論銅蛇
(看民 21:4-9, 約翰5:14, 15.)
1896.08 137 卷 P62-63
在早以色列ê百姓經過曠野愛到迦南地，路裡ê中間有時真艱苦行，in常常嫌上帝佮摩西。一擺in褻瀆上帝；伊就差毒蛇佇in ê中間傷害百姓，以色列濟濟人死。 In就反悔，求上帝kā in趕蛇。 上帝命令摩西著做毒蛇ê相，掛佇竹篙--裡，受傷ê人看這个就得著活。
救主佮尼哥底母講話ê時將這個銅蛇比並伊本身。我想有差不多5項通比並。
1.上帝救伊ê百姓無連鞭kā in趕hiah-ê毒蛇，是設一個法度通救in佇毒蛇ê中間。毒蛇猶過佇teh，毋過百姓毋免驚in，因為靠hit-ê銅蛇chiah妥當。 猶原按呢上帝救有罪ê人毋是滅無這世間ê歹，是救伊ê百姓佇歹ê中間；無掠摩西去關佇地獄，是准伊猶過四界行迷惑人；毋過有差救主予人倚靠通得著救，毋免驚魔鬼ê所做。
2.銅蛇予摩西舉起懸予眾百姓通看。 救主予人釘佇十字架也是舉起懸。 伊予人釘死佇十字架毋是湊巧ê事，是上帝代先定著--ê；設使若予人刣頭á是用石頭tìm死攏袂做--得。 伊本身講，我若予人舉起離開地，就beh引chhoā眾人就近我。耶穌講按呢是將伊本身beh死ê款式來指示人(約翰12:32, 33)。
3.摩西舉起蛇佇曠野愛救teh-beh死ê人，這个法度照人看是真無路用，真戇ê法度。 Kan-ta看一尾銅蛇beh-thài會打tia̍p人ê死病？ 你若將藥予人食，á是用刀割彼塊歹肉起來，彼號ê法度較有理氣。猶原按呢救主耶穌予人舉起懸釘死佇十字架，咱kā人講in著信耶穌chiàⁿ ē得著救，這號ê話袂免得予人嫌做真戇無理氣ê道理 (I 林 1:18, 23)。 人常常愛辯駁講，勸人毋通拜佛著拜上帝卻是著，也著勸人改過從善反悔改變。 總是講人著信耶穌死佇十字架來贖咱ê罪，這號ê道理是無路用無人愛聽。 毋過銅蛇佮十字架兩項平平是上帝所設所用ê法度。 當時人若硬心，嫌銅蛇無路用，毋愛kā伊看，彼个人著死袂活。 人若毋信死佇十字架ê 救主伊也是按呢。
- 人予蛇咬愛得救，若使看彼尾銅蛇就連鞭好。有罪ê人愛得赦罪著信救主就連鞭得著。 Hit-tia̍p攏無講人愛好著看蛇，也著糊藥用刀割，也無講著怎樣備辦身軀，也無講著到會幕獻祭上帝後來會好。 Kan-ta講一句，看就好。咱現時也是按呢，人子予人舉起予信伊ê人毋免沉淪ē得著永遠活。也無講著備辦咱ê心，á是著來禮拜， á是改變攏總ê歹，á是祈禱上帝望聖神。 Kan-ta一句，信就活。願上帝予咱大家深知恩典ê意思。
5.人若已經好，後來到上帝ê面前獻謝恩祭來感謝上帝卻是真好，是人所應該著ê。總是著代先好後來行到會幕獻祭，毋通代先獻祭向望予上帝醫好。咱信耶穌予伊赦免咱ê罪，救咱毋免沉淪，後來著行好，感謝上帝。這是自然ê理。總是著代先hō͘上帝接納，後來行好。人所辯駁講：照恩典ê道理人攏毋免行好是因為in毋知道理ê意思 (羅馬6:1, 15)。咱卻毋是行好望上帝接納咱赦免咱ê罪；是因為上帝已經有接納咱kā咱赦罪，咱chiàⁿ有氣力ē行好。