惡有惡報
Ok iú Ok-pò
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 無lo̍h名 |
卷期 | 台南府城教會報 |
卷期 | 第98卷 |
日期 | 1893/6 |
頁數 | 53 |
白話字(原文數位化)
Ok iú Ok-pò
1893.06 98 koàn p.53-54
Lâng chò pháiⁿ bē-bián-tit siū hêng-hoa̍t. Chit-sì āu-sì lóng sī án-ni. Chāi-seⁿ i-ê sim bē pêng-an, ū sit-lo̍h thé-biān, ia̍h hō͘ lâng pān-choē. Sí-āu hêng-hoa̍t sī ke̍k-tāng ke̍k-tn̂g; ia̍h bē siám-pī--tit.
Lâng chò hó kim-sì siū siān-pò, ū tit-tio̍h an-sim koh hō͘ lâng tuì-tiōng, ia̍h koè-sì hióng-siū éng-oán ê toā êng-kng, koh tit-tio̍h Siōng-tè bû-hān ê siúⁿ-sù.
Chèng-lâng tio̍h kín-sīn bo̍h-tit chò-khí-thâu sió-khoá ê pháiⁿ, kiaⁿ-liáu hit-ê pháiⁿ-iūⁿ sī ná-kú ná-toā, chiū hêng-hoa̍t sī ná-kú ná-tāng. Lán tāi-ke tio̍h siông-siông kiû Siōng-tè hō͘ goán kàu-gia̍h tì-sek kiam khuì-la̍t lâi thoat-lī ta̍k-hāng ê choē-ok.
Tī ē-té ū kì-chài nn̄g-chat-sū lâi piáu-bêng ok iú ok-pò, ia̍h kéng-kài lâng tio̍h tî-hông bo̍h-tit hoān-choē. Chóng-sī lâng m̄-thang phah-sǹg ē-bīn kì-chài chân-jím ê hêng-hoa̍t sī ha̍p-gî.
Sio-sí kiap-koan ê lâng
Bûn-bêng-hiaⁿ ū hoê-phoe thong-ti Cha̍p-saⁿ-kah kàu-hoē lâng ê khiàm-khoeh chiū soà siá chi̍t-hāng, chiū-sī Sio-sí kiap-koan ê lâng. Phoe ū kóng:
Koh-chi̍t-hāng ê tāi-chì, sī goá só͘ m̄-bat khoàⁿ-tio̍h ê sū, chiū-sī lâng oa̍h-oa̍h kā-i sio-sí. Chiū-sī tú-tio̍h kū-nî chit-hō ê nî-tang, bô-thang-chia̍h, chē-chē chò-chha̍t ê lâng thau koah-be̍h, thau liú hân-chû; goá só͘ kóng hō͘ lâng sio-sí hit-ê lâng, sī uī-tio̍h mê--sî khì kiap-koan, iā hō͘ lâng lia̍h--tio̍h, in-uī hit-ê lâng chin-gâu kiap lâng ê bōng. Chiàu chia ê sè-sio̍k-lâng kóng, hit ê lâng kiap lâng ê bōng chin-gâu, in-uī lâng ê bōng cha̍p-hūn chha-put-to hō͘ i kiap sì-hūn khì.
Kàu tī jī-goe̍h-chhe iû-goân sī chhut mn̂g khì kiap-bōng, hit-mê-hng tú-gū hiah ê teh-chiú hân-chû, chiú chhài-thâu ê lâng, chiū hō͘ in lia̍h-tio̍h, koaiⁿ-teh, kàu tī chit jī-goe̍h jī-it chia ê chóng-lí lāu-toā chiah gí kóng tio̍h kā-i sio-sí-khì, bián-tit hō͘-i oa̍h-teh lâi sńg-hoāi lâng ê hong-suí, chiū tī hit jī-it-ji̍t chha-put-to cha̍p-jī-tiám-chhut ê sî chhoā-khì Po͘-sim lâm-pêng hit ê po͘, tī-hia chhāi-thiāu, pa̍k hit-ê lâng tī thiāu--ni̍h, sì-uî chiah chiong tek-chhì-oe kap tek-kho͘ lâi chiap tī hit-ê lâng ê seng-khu, lâu i ê hêng-khám kap thâu-khak chhut-hiān, ē-té chiah chiong chháu-á lâi ín-hoé.
Kàu teh-beh pàng-hoé sio ê sî, goá cháu-khì Po͘-sim-ke, in-uī m̄-káⁿ khoàⁿ hit-ê lâng tī hoé ê tiong-ng, iā m̄-káⁿ thiaⁿ i tī hoé tiong-ng ai-kiò ê siáⁿ. Goá khoàⁿ-kìⁿ hit-ê lâng chin thè i kan-khó͘, kàu beh lâu-ba̍k-sái chhut-lâi. Hit-ê lâng goá khoàⁿ lóng bô hoân-ló ê khoán-sit. Goá thiaⁿ-kìⁿ hiaⁿ-tī teh kóng, hoé í-keng khí-to̍h chin-iām, sio-tio̍h i ê saⁿ-á-khò͘ ê sî, i-ê chhuì iáu teh pō͘ pîn-nn̂g, ia̍h-bô ài-kiò; kàu hit-tia̍p thâu-mn̂g í-keng hō͘ hoé sio-khì, seng-khu iā hō͘ hoé sio-tio̍h, chha-put-to beh tn̄g-khuì ê sî, kóng chiah ū iô-thâu hāiⁿ saⁿ-siaⁿ chiah sí.
Hit-ê lâng tú-tio̍h sio ê khoán sī chhin-chhiūⁿ Thian-lō͘-le̍k-thêng. Chīn-tiong tī Hu-hoa-chhī hō͘ lâng sio ê khoán-sit chhāi chi̍t-ki-thiāu, ēng thih-soàⁿ lâi pa̍k i-ê seng-khu tī thiāu--ni̍h. Lūn teh khoàⁿ ê lâng sī chha-put-to chhin-chhiūⁿ Hi-pek-lâi ê phoe 12:1 só͘ kóng, ‘Khoàⁿ ê lâng hiah-choē, chhin-chhiūⁿ hûn teh tàⁿ’, hit ê thióng-po͘ lóng-sī lâng. Hit-sî lâng sio-sí liáu, lâng chiū phoà i-ê pak-tó͘ lâi the̍h i-ê sim-koaⁿ, kóng sī beh khì chia̍h, Hāiⁿ ah, thài ū hiah chân-jím ê lâng ah! Sio-sí to siuⁿ-khek-khui lah, iū-koh lâi chia̍h i-ê seng-khu ah!
Taⁿ só͘ kóng sī chiah-ê: kiû sian-seⁿ thè goán kî-tó, hō͘ chiah ê hiaⁿ-tī ē-tit-thang chai āu-lâi ê hêng-hoa̍t chhin-chhiūⁿ hit-hō; chiū bián-tit ko͘-hū Chú ê chhim-in, ē-tit-thang siám-pī āu-lâi ê hêng-hoa̍t; ia̍h thè goá kî-tó hō͘ goá ē-tit-thang gâu lī-ek chiah hiaⁿ-tī chí-moē. Sī sim-só͘-goān.
Gín-á chò toā-chha̍t hō͘ koaⁿ-hú ó͘ ba̍k-chiu
Sio̍k-gú kóng, ‘Giâm koaⁿ-hú chhut kāu-chha̍t.’ In-uī chêng-goe̍h Hōng-soaⁿ-koān-sio̍k ê kuí-nā só͘-chāi hō͘ chha̍t cheng-piàng, Koān-chú Lí kàm ū khí tuī-ngó͘ khì A-lí-káng kīn-hū ê chng-siū uî chha̍t-chng. Chha̍t lóng thoat-lī, ū chhiau-tio̍h kuí-nā pò͘-tē mi̍h; ū-ê chin ta̍t-chîⁿ, chiū-sī ū-gia̍h-lâng ê saⁿ-á-kûn, chi̍t-hù ta̍t-tit saⁿ-sì-cha̍p gîn. Koān-chú lóng m̄-chún gê-ia̍h tham-sim hia ê mi̍h, i lóng ū ta̍k-hāng koè-tiám kau hiah-ê pan-thâu khoàⁿ sī sím-mi̍h lâng hō͘ chha̍t chhiúⁿ--ê, kiò lâng khì jīn, jīn nā sī i-ê, i thang the̍h tò--khì. Pan-thâu chīn-chiong hiah ê mi̍h-kiāⁿ tiàu tī biō-kháu chhin-chhiūⁿ kó͘-i-tiàm ê khoán-sit.
Hiān-chāi chit-ê Hōng-soaⁿ-koān put-chí chheng-liâm; iā chin gâu lia̍h chha̍t, tuì i chiūⁿ-jīm sì-gō͘-nî, lia̍h chha-put-to sì-gō͘-cha̍p ê cheng-piàng chha̍t lâi thâi-thâu. Chóng-sī cheng-piàng chha̍t ê tiong-kan iā ū cha̍p-sì-gō͘ hoè ê gín-ná. Kīn-lâi ū lia̍h-tio̍h chi̍t-ê 15 hoè ê toā-chha̍t. Koān-chú kóng bē pān-tit thâi-thâu, ū chiong nn̄g-luí ba̍k-chiu phah-chhut-lâi, āu-lâi siū kaⁿ, thèng-hāu ba̍k-chiu thè-hông, chiū beh phài chhe-ia̍h, chhoā i khì i cheng-piàng ê só͘-chāi phah-lô iû-ke, soà kóng-khí i chò chha̍t ê chêng-iû hō͘ lâng chai.
漢羅(Ùi原文改寫)
惡有惡報
1893.06 98卷 p.53-54
人做歹 bē免tit受刑罰。這世後世攏是án-ni。在生伊ê心bē平安,有失落體面,亦hō͘人辦罪。死後刑罰是極重極長;亦bē閃避tit。
人做好今世受善報,有得著安心koh hō͘人tuì重,亦過世享受永遠ê大榮光,koh得著上帝無限ê賞賜。
眾人著謹慎莫得做起頭小可ê 歹,驚了hit-ê 歹樣是那久那大,就刑罰是那久那重。咱大家著常常求上帝hō͘阮夠額知識兼氣力來脫離逐項ê罪惡。
Tī下底有記載兩節事來表明惡有惡報,亦警戒人著持防莫得犯罪。總是人m̄-thang phah算下面記載殘忍ê刑罰是合宜。
燒死劫棺ê人
文明兄有回批通知十三甲教會人ê欠缺就續寫一項,就是燒死劫棺ê人。批有講:
Koh一項ê代誌,是我所m̄-bat看著ê事,就是人活活kā伊燒死。就是tú著舊年chit號ê年冬,無thang食,濟濟做賊ê人偷割麥,偷liú蕃薯;我所講hō͘人燒死hit-ê人,是為著暝--時去劫棺,也hō͘人掠--著,因為hit-ê人真gâu劫人ê墓。照chia ê世俗人講,hit ê人劫人ê墓真gâu,因為人ê墓10份差不多hō͘伊劫4份去。
到tī二月初猶原是出門去劫墓,hit暝昏tú遇hiah ê teh守蕃薯,守菜頭ê人,就hō͘ in掠著,關teh,到tī 這2月二一chia ê總理老大才擬講著kā伊燒死去,免tit hō͘伊活teh來損害人ê風水,就tī hit二一日差不多十二點出ê時chhoā去埔心南爿hit ê晡,tī-hia chhāi柱,縛hit-ê人tī柱--nih,四圍才將竹刺oe kap竹箍來接tī hit-ê人ê身軀,留伊ê胸坎kap頭殼出現,下底才將草仔來引火。
到teh-beh放火燒ê時,我走去埔心街,因為m̄敢看hit-ê人tī火ê中央,也m̄敢聽伊tī火中央哀叫ê聲。我看見hit-ê人真替伊艱苦,到beh流目屎出來。Hit-ê人我看攏無煩惱ê款式。我聽見兄弟teh講,火已經起著真iām,燒著伊ê衫仔褲ê時,伊ê嘴 iáu teh pō͘檳榔,亦無哀叫;到hit-tia̍p頭毛已經hō͘火燒去,身軀也hō͘火燒著,差不多beh斷氣ê時,講才有搖頭hāiⁿ三聲才死。
Hit-ê人tú著燒ê款是親像天路歷程。盡忠tī虛花市hō͘人燒ê款式chhāi一支柱,用鐵線來縛伊ê身軀tī柱--裡。論teh看ê人是差不多親像希伯來ê 批 12:1所講,「看ê人hiah濟,親像雲teh罩」,hit ê塚埔攏是人。Hit時人燒死了,人就破伊ê腹肚來提伊ê心肝,講是beh去食,Hāiⁿ ah,thài有hiah殘忍ê人ah!燒死to siuⁿ剋虧lah,又koh來食伊ê身軀ah!
今所講是chiah-ê:求先生替阮祈禱,hō͘ chiah ê兄弟會得thang知後來ê刑罰親像hit號;就免得辜負主ê深恩,會得thang閃避後來ê刑罰;亦替我祈禱hō͘我會得thang gâu利益chiah兄弟姊妹。是心所願。
囡仔做大賊hō͘官府挖目珠
俗語講,「嚴官府出厚賊。」因為前月鳳山縣屬ê幾若所在hō͘賊cheng-piàng,縣主李鑑有起隊伍去阿里港近埠ê庄siū圍賊庄。賊攏脫離,有chhiau著幾若布袋物;有ê真值錢,就是有額人ê衫仔裙,一副值得三四十銀。縣主攏m̄准衙役貪心hia ê物,伊攏有逐項過點交hiah-ê班頭看是甚物人hō͘賊搶--ê,叫人去認,認若是伊ê,伊thang 提倒--去。班頭盡將hiah ê物件吊tī廟口親像古衣店ê款式。
現在這個鳳山縣不止清廉;也真gâu掠賊,tuì伊上任四五年,掠差不多四五十個cheng-piàng賊來thâi頭。總是cheng-piàng賊ê中間也有十四五歲ê囡仔。近來有掠著一個15歲ê大賊。縣主講bē辦 tit thâi頭,有將兩蕊目珠扑出來,後來受監,聽候目珠退hông,就beh派差役,chhoā伊去伊cheng-piàng ê所在扑鑼遊街,續講起伊做賊ê情由hō͘人知。