論上帝註定ê時
Lūn Siōng-tè chù-tiāⁿ ê sî.
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 臺灣府城教會報 |
| 卷期 | 第77卷 |
| 日期 | 1891/9 |
| 頁數 | 67 |
白話字（原文數位化）
Lūn Siōng-tè chù-tiāⁿ ê sî
(Hoan-e̍k Eng-kok Sín-bûn-pò(sic).)
1891.9 Tē 77 Tiuⁿ p.67~70
Iok-hān 2:4 kì Chú Iâ-so͘ ê oē kóng,”Goá ê sî iáu-boē kàu”.Koh kì nn̄g koè,kóng,”In-uī i-ê sî iáu-boē kàu,só͘-í bô lâng lia̍h i.(Iok-hān 7:30 ; 8:20).Kàu āu-lâi koh kì,”Iâ-so͘ chai i-ê sî kàu”(Iokhān 13:1);koh siāng hit ê-hng Iâ-so͘ iā kî-tó,kóng,”Pē ah,sî kàu lah”(Iok-hān 17:1).
Taⁿ chit-ê sî sī sím-mi̍h?Chiū-sī Siōng-tè chù-tiāⁿ ê sî,hō͘ chi̍t-sì-lâng ê cho-gū,put-lūn hoaⁿ-hí iu-būn,thoa-boâ khó͘-thàng lóng-sī phoè kàu tú-tú-hó.Ē-tit hián-bêng Siōng-tè ê êng-kng,che-chiàⁿ sī Ki-tok chiong-sin iàu-kín ê sū-gia̍p.Tē it tiōng ê sî-hāu chiū-sī tī To̍k-lô͘ hō͘ lâng tèng-sí hit-tia̍p,só͘-í teh kóng-khí ‘i-ê sî iáu-boē kàu’,khah-siông sī chí tī chit-ê tāi-chì.
Chóng-sī ta̍k hāng sū Kiù-chú tì-ì Siōng-tè tiāⁿ-tio̍h ê sî,iàu-kín hāu kàu tú-tú hit-sî chiah khì chò.Siat-sú lâng kî-koài I thài m̄ án-ni chò,i chiū kóng,
“Sî iáu-boē kau”－
che chiū-sī lia̍h i Pē só͘ chù-tiāⁿ ê sî chò i ka-tī ê sî.
Ū chi̍t pái i-ê lāu-bó Má-lī-a ài i kín-kín hián-chhut i-ê êng-kng(Iok-hān 2:3).Kiù-chú kú m̄ ài koáⁿ-kín,sî nā boē kàu,i m̄ ái lio̍h-á tāi-seng khì chò;iū-koh hit-ê sî m̄ sī í-ê lāu-bó só͘ ē chai--tit.Má-lī-a iā tio̍h chai Iâ-so͘1 kì-jiân chò Siōng-tè ê Kiáⁿ,chiū m̄ sī i só͘ ē koán-hat--tit,hoán-tńg tio̍h sūn i.Má-lī-a liâm-piⁿ chai-tńg(5 chat),Siōng-tè ê sî kàu,Kiù-chú chiah ē chò,ta̍k-hāng hó-sè. Nā-sī lâng bô tú-tú thàn Siōng-tè ê sî,tek-khak sit-gō͘.
án-ni i teh chò-kang ê sî khiok-sī chiàu tú-hó ê sî lâi chò,chiū-sī i teh siū-khó͘ ê sî iû-goân m̄ káⁿ chò-chêng á-sī thè-āu.Siōng-tè só͘ tēng beh hō͘ i sí,hit-sî boē kàu,i-ê sèⁿ-miāⁿ chóng bē phah-bô--khì－”bô lâng thang lia̍h i”,Khiok ū chi̍t pái teh kóng,”Lâng ài beh lia̍h Iâ-so͘1”(Iok-hān 7:30),nā-sī i teh siú-hāu Siōng-tè ê sî,chiū tit Siōng-tè pó-pì,só͘-í bô lâng kāng i ē tio̍h.
Khó-kiàn Siōng-tè hō͘ i sí ê sî iáu-boē kàu,sim-lāi an-jiân,lóng bô khū-phàⁿ lâng. Chóng-sī iû-goân bô beh lām-sám khì lāng-hiám phoe-miā,chiah bián-tit hō͘ Siōng-tè ê chí-ì bē-tit chiâⁿ,só͘-í ū chi̍t nn̄g pái lâng beh hāi i,i chiū bóng-tô.(Lō͘-ka 4:30 ; Iok-hān 8:59 ; 10:39.)
Kàu
sî chi̍t-ē kàu,
Kiu-chú àn-cháiⁿ-iūⁿ hô-kia̍t lâi tí-tng i ?I-ê chì-khì khiok ū nn̄g hāng ê chhiat-iàu.Chi̍t hāng sī ài hián-bêng kui êng-kng hō͘ Siōng-tè(Iok-hān 12:28 ; 17:1);chi̍t hāng sī beh piáu-bêng i thiàⁿ-thàng chèng-lâng(Iok-hān 13:1).án-ni chiah hiat-hàn kam-goān tam-tng.
Tī hit sî-chūn i-ê sim ti̍t-ti̍t ài êng-hián i-ê Pē,só͘-í chò-chi̍t-ē hoat--chhut-lâi.Tī hit boé pái siū-khó͘ kàu sí, iā sī chiâu-chiâu èng-giām i só͘ kóng ê oē:”Jîn-chú kàu m̄ sī beh chhe-ēng lâng,sī beh hō͘ lâng chhe-ēng”(Má-thài 20:28).án-ni chiū chai tī hit sî sui-jiân siū-tio̍h khó͘-thàng,iáu-kú sī tit-tio̍h êng-kng;khoàⁿ-lâi chhin-chhiūⁿ khah-su,kiù-si̍t toā-toā khah-iâⁿ;miâ kóng-kiò sī sí,kiù-kèng kú sī oa̍h.
Hoān lán sìn-Chú ê lâng kok lâng iā ū Siōng-tè só͘ chù-tiāⁿ ê sî.iàu-kín tio̍h ē chai hiah-ê sî-chūn,chiah ē sūn Siōng-tè ê chí-ì.Chāi sè-kan lâng khoàⁿ chiah-ê sū kiám-chhái lia̍h-chò pêng-siông,chāi teh kau-poê Siōng-tè ê lâng,sī lia̍h hit-chi̍t-sî tú-hó thang êng-hián Siōng-tè;iū-koh Siōng-tè ê êng-kng iā sī lâng it-seng só͘ tio̍h ǹg-hiòng--ê.
Hòng-kiam keng-koè hit-hō sî chóng bē bián-tit tio̍h siū-khó͘,in-uī tiàm hoān-kan tek-khak tio̍h ū kan-khó͘,chiah ē hián bêng hó tek-hēng lâi kui êng-kng Siōng-tè.[Khoàⁿ Iok-pek it jī chiuⁿ chiū chai.]
Siat-sú lâng nā ē chai sè-chiūⁿ ì-goā ê chhì-liān,ta̍k hāng bô m̄ sī Siōng-tè chù-tiāⁿ--ê,chiū sim tek-khak tit-tio̍h toā pêng-an.Nā iáu-boē sī I ê chí-ì,chiū tú bē tio̍h;I-ê chí-ì nā kàu,iā bô iông lâng iân-chhiân.Lán tio̍h kín-sīn kiaⁿ-liáu uî-ke̍h Siōng-tè ê s5,put-lūn siuⁿ koáⁿ-kín,á-sī siuⁿ chhiân-oān,lóng ē sit-lo̍h Siōng-tè hó ê chí-ì.
Siōng-tè ū sî beh chiong ke̍k-biāu ê chin-lí lâi kà-sī lán,chóng-sī i tāi-seng tiám-chhéⁿ lán ê sim-khiàu,i-ê kà-sī chiah bián-tit kui tī khang-khang(Iok-hān 16:12,13).Hit-ê sî lán tio̍h chù-sîn tì-ì,m̄ thang pàng bô iàu-kín.
Siōng-tè ū sî beh hō͘ lán kín-sīn kî-tó,lâi tî-hông teh-beh kàu ê chai-eh;lán hit sî nā hut-lio̍k--khì,chiū sit-liáu le̍k-liōng khuì-la̍t,tì-kàu bē kham-tit tí-tng(Má-thài 26:40,41,56).
Siōng-tè ū sî só͘ ín--ê bô liâm-piⁿ sêng,khiok sī teh-beh chhì lán,khoàⁿ lán ē hiáu-tit choan-sim kan-ta khò I-ê oē bē(Si-phian 105:19).
Chai Siōng-tè bô hun-hô ê sit-gō͘,tio̍h sî kàu chiah ē tú-tio̍h.Che sī hō͘ lán ê sim ē pàng-táⁿ sî-kàu sî-tng,chhin-chhiūⁿ lán-ê Kiù-chú chi̍t-iūⁿ.Lán nā siūⁿ lô-lo̍k iáu-boē moá,tek-khak bē kàu sí,chiū m̄ bián khoà-lū sèⁿ-miā siū hām-hāi.
Sî kàu beh tú-tio̍h sím-mi̍h khó͘-lān,tio̍h chiàu chhin-chhiūⁿ Kiù-chú án-ni tí-tng,chiū sī sim-chì it-ti̍t beh êng-hián Siong-tè nā-tiāⁿ,nā-sī uī-tio̍h beh hō͘ Siōng-tè êng-hián,kàu sí iā kam-goān.
“Goá chiong-sin só͘ keng-koè lóng tī lí ê chhiú-thâu”,tuì chit kù thang chai lâng só͘ ǹg-bāng--ê tio̍h pàng-khin,só͘-lún-neh--ê tio̍h pàng-soah.
漢羅（Ùi原文改寫）
論上帝註定ê時
(翻譯英國新聞報。)
1891.9 第 77張 p.67~70
約翰2:4 記主耶穌ê話講：「我ê時猶未到」。擱記兩koè，講：「因為伊ê時猶未到，所以無人掠伊。(約翰7:30 ； 8:20)」。到後來擱記，「耶穌知伊ê時到」(約翰 13:1)；擱siāng hit ê昏耶穌也祈禱，講：「父ah，時到lah」(約翰17:1)。
今chit-ê時是甚麼？就是上帝註定ê時，予一世人ê遭遇，不論歡喜憂悶，拖磨苦痛攏是配到拄拄好。Ē得顯明上帝ê榮光，這正是基督終身要緊ê事業。第一重 ê時候就是佇髑髏予人釘死hit-tia̍p，所以teh講起「伊ê時猶未到」，較常是指佇 chit-ê 代誌。
總是逐項事救主致意上帝定著 ê時，要緊候到拄拄 hit時chiah去做。設使人奇怪伊thài毋按呢做，伊就講：
「時猶未到」－
這就是掠伊父所註定ê時做伊家己 ê時。
有一擺伊ê老母馬利亞愛伊緊緊顯出伊ê榮光(約翰2:3)。救主kú毋愛趕緊，時若未到，伊毋愛略仔事先去做；又擱 彼个時毋是伊ê老母所ē知--得。馬利亞也著知耶穌既然做上帝ê囝，就毋是伊所ē管轄--得，反轉著順伊。馬利亞連鞭知轉(5節)，上帝ê時到，救主chiah ē做，逐項好勢。若是人無拄拄趁上帝ê時，的確失誤。
按呢伊teh 做工ê時卻是照拄好ê時來做，就是伊teh受苦ê時猶原毋敢做前á是退後。上帝所定beh 予伊死，hit時未到，伊ê 性命總袂扑無--去－「無人通掠伊」，卻有一擺 teh講：「人愛 beh掠耶穌」(約翰7:30)，若是伊teh守候上帝ê時，就得上帝保庇，所以無人kāng伊ē 著。
若是伊teh守候上帝予伊死ê時猶未到，心內安然，攏無懼怕人。總是猶原無beh 濫糝去弄險 phoe命，chiah免得予上帝ê旨意袂得成，所以有一兩擺人beh害伊，伊就罔逃。(路加4:30 ；約翰8:59 ； 10:39。)
到
時一下到，
救主按怎樣豪傑來抵擋伊？伊ê 志氣卻有兩項ê切要。一項是愛顯明歸榮光予上帝(約翰12:28 ； 17:1)；一項是beh表明伊疼痛眾人(約翰13:1)。按呢 chiah血漢甘願擔當。
佇 hit時陣伊ê心直直愛榮顯伊ê父，所以做一下喝--出-來。佇彼尾擺受苦到死，也是齊齊應驗伊所講ê話:「人子到毋是beh 差用人，是beh 予人差用」(馬太20:28)。按呢就知佇彼時雖然受著苦痛，猶過是得著榮光；看來親像較輸，究實大大較贏；名講叫是死，究竟kú是活。
凡咱信主ê人各人也有上帝所註定ê時。要緊著 ē知hiah-ê時陣，chiah ē順上帝ê旨意。在世間人看chiah-ê事kiám-chhái掠做平常，在teh交陪上帝ê人，是掠彼一時拄好通榮顯上帝；又擱上帝ê榮光也是人一生所著 ǹg向--ê。
況兼經過彼號時總袂免得著受苦，因為踮凡間的確著有艱苦，chiah ē 顯明好德行來歸榮光上帝。[看約伯一二章就知。]
設使人若ē知世上意外ê試煉，逐項無毋是上帝註定--ê，就心的確得著大平安。若猶未是伊ê旨意，就拄袂著；伊ê旨意若到，也無容人延chhiân。咱著謹慎驚了違逆上帝ê 時，不論傷趕緊，á是傷 chhiân緩，攏 ē失落上帝好ê旨意。
上帝有時beh將極妙ê真理來教示咱，總是伊代先點醒咱ê心竅，伊ê教示chiah免得歸佇空空(約翰16:12，13)。彼个時咱著注神致意，毋通放無要緊。
上帝有時beh 予咱謹慎祈禱，來持防teh-beh到ê災厄；咱彼時若忽略--去，就失了力量氣力，致到袂堪得抵擋(馬太26:40，41，56)。
上帝有時所應--ê無連鞭成，卻是teh-beh試咱，看咱ē曉得專心干單靠伊ê話袂(詩篇105:19)。
知上帝無分毫ê失誤，著時到chiah ē 拄-著。這是予咱ê心ē放膽時到時當，親像咱ê救主一樣。咱若想勞碌猶未滿，的確袂到死，就毋免掛慮性命受陷害。
時到beh 拄著甚麼苦難，著照親像救主按呢抵擋，就是心志一直beh榮顯上帝 nā-tiāⁿ，若是為著 beh 予上帝榮顯，到死也甘願。
「我終身所經過攏佇你ê手頭」，對chit句通知人所向望--ê 著放輕，所忍neh--ê著放煞。