論設教著本國人擔當

Lūn Siat-kàu tio̍h Pún-kok lâng tam-tng

文獻資訊

項目	資料
作者	無lo̍h名
卷期	臺灣府城教會報
卷期	第42卷
日期	1888/12
頁數	87

白話字（原文數位化）

Lūn Siat-kàu tio̍h Pún-kok lâng tam-tng

1888.12 TĒ SÌ-CHA̍P-JĪ TIUN p.87-88

(San Bo̍k-su kì--ê.)

(Chiap chêng-tiuⁿ tē 80 bīn.)

Lán put-chí iàu-kín tio̍h hō͘ lâng chai lán só͘ ho̍k-sāi lóng m̄-sī su ê Siōng- tè, sī kong-chèng--ê, chiū-sī thiⁿ-toē ê chin Chú, chi̍t-ê ê Siōng-tè. Koh i í-keng sī thiⁿ-toē ê Chú khah iâⁿ bān ū, chiū i ê chí-ì tek-khak tio̍h chiâⁿ. Thian-liông lâng-lâng pîⁿ-pîⁿ ū, chiah tio̍h pîⁿ-pîⁿ tâng sim ho̍k-sāi Chú Iâ-hô-hoa. Lâng- lâng pîⁿ-pîⁿ siū i ê pò-siúⁿ, hêng-hoa̍t. Che m̄-sī khoàⁿ-khin sè-kan ê sī-toā. Tī thian-tiok kok jiáu-loān ê sî kàu-hoē lâng tē it hó khoán. Ta̍k só͘-chāi iā sī án-ni. Sè-kan ê sī-toā sī Siōng-tè siat- li̍p. Put-kò i só͘ liāu-lí chiū-sī seng-khu ê tāi-chì, iā boē-oē chai sim. Siōng-tè chai lâng ê sim-toé. I chiū-sī bān ū ê Chú.

Lán siông-siông tú-tio̍h bû-ti ê lâng âu-kiò kóng, Hoan-á kàu, chiū-sī khoàⁿ Siōng-tè choè goā-kok ê Chú, kap Tiong- kok bô kan-sia̍p. Che sī bān-poaⁿ ê hāi, ná chhin-chhiūⁿ lán ài Tiong-kok lâng thàn koh-iūⁿ ê tō-lí, kap kok-hoat put- tông. Chin-chiàⁿ m̄ sī án-ni. Lán ê kà-sī lóng m̄ sī hoè-bô pún-toē chheh, á-sī pún-toē lē, sím-mi̍h hó ê ì-sù. Siat-sú ū lâng kóng, lán kà lâng put-hàu, che m̄ sī pa̍t hāng, put-kò sī pē-bú sī-toā ài tòng lâng pài Siōng-tè, lán put-tek- put tio̍h kóng Siōng-tè sī khah-iâⁿ lâng, lâng kàu lō͘-bé oē chai, Sūn-thiⁿ chiah chûn. Lâng lām-sám khoàⁿ kàu-hoē choè “hoan”, chit-ê hāi put-chhián. It, chiū-sī bû-ti ê lâng chiū liâm-piⁿ oàn-hūn lán. Koh, Ló-tia ê lâng phah-sǹg che kàu sī sio̍k tī goā-kok ê koân, kap in choè tuì-chhiú, m̄ sī hô pêng, ná chhin-chhiūⁿ kàu kap kok bô hun-pia̍t. Koh, chiū-sī bô láu-si̍t ê lâng lâi ká-chià lán ê miâ khì kiâⁿ i sai-khia ê tāi-chì. Koh, lūn pài Siōng-tè ê lâng iā ū m̄-tio̍h, bô ióng-chì, bô bêng-pe̍k tio̍h ka-kī chū-chú chū-li̍p kàu-hoē, ná chhin-chhiūⁿ chū-li̍p, lâi chhiáⁿ ka-kī ê sian-siⁿ, bián khò sím-mi̍h lâng. Che tek-khak m̄ sī chi̍t ji̍t oē chiâⁿ, chóng-sī ì-sù tio̍h thong-ta̍t, chiū ná-kú ná-chiâⁿ. Nā bô án-ni, Iâ-so͘ kàu éng-éng bô choè Tiong-kok pún-toē ê só͘ siat, án-ni put-sî oē tó-hoāi. Tò-péng lâi kóng, nā sī chin-si̍t ê hiaⁿ-tī chí-bē oē hiáu khoàⁿ ki-hoē, oē hiáu lán só͘ sìn chiū-sī éng-oán ê tō-lí, chiū lóng m̄ iô-tāng. Lâng hāi seng-khu, boē hāi sîn-hûn. Kiám-chhái ū lâng kóng, chiàu Tiong-kok ê lē sī soè boē chú-ì, lóng sī sī-toā ê koân. án-ni kóng ê lâng tio̍h o̍h chit-ê sin ê tō-lí, chiū-sī ta̍k lâng tio̍h sūn Siōng-tè tē it. Lán khoàⁿ sī-soè lūn hó pháiⁿ sūn sai-khia ê ì, che tē-it chhám.

Chhian-bān bo̍h-tit khò pa̍t lâng, ka- kī tio̍h ióng ka-kī ê chì. Hô-iok ê lī-ek, hiān-chāi ū. Beh siáⁿ chai oē kàu joā-kú? Lán ka-kī liāu-lí ta̍k-hāng tāi-chì, chiū-sī sêng toā-lâng-khoán. Nā gâu thun-lún, phín-hēng ná sêng, lâng-lâng chiū chai lán sī sím-mi̍h hō ê lâng. Siōng-tè kap lán tī-teh. Lán tio̍h pī-pān siū-hāi. Thâi iâⁿ, lán seng-khu ê su-iok sī kan-lân-tāi, iâⁿ goā-bīn ê tuì-te̍k m̄ eng-kai tio̍h khah lân. Chêng, ū toā chhut-miâ ê lâng tuì chi̍t-kok keng-kè chi̍t-kok, chhoē ki-hoē thang chīn pún-hūn ho̍k-sū Siōng-tè. Siōng-tè hō͘ i toā heng-thong. Khí-thâu choè Chú ê ha̍k-seng ê lâng m̄ káⁿ poē-ge̍k Chú, chiū sí iā hoaⁿ-hí. Tān Í-lí ê chheh kì-chhài hit saⁿ-lâng tī hé-lô͘ ê sū, kàu-gia̍h hō͘ lán siūⁿ lêng-khó siū-khó͘, bo̍k-tit ge̍k Siōng-tè. Lūn ta̍k-hāng ê tāi-chì lâng nā boē kham-tit kan-khó͘, chiū boē kham-tit hok-khì. Khoàⁿ sù-tô͘ Pó-lô lêng-khó koaiⁿ kàm sí, bo̍k-tit soà i ê tio̍h-boâ, hō͘ goā-pang ê lâng kap Iû-thài-lâng pêⁿ-pêⁿ tit tio̍h kiù. Kiâⁿ sé-lé Iok-hān, lêng-khó sí, bo̍k-tit iông-ún pháiⁿ. Chhiáⁿ lán soè-jī siūⁿ khoàⁿ lán in-uī sím-mi̍h tāi-chì káⁿ sí?

漢羅（Ùi原文改寫）

論設教著本國人擔當

1888.12 第四十二張 p.87-88

(San牧師記--ê.)

(接前張第80面。)

咱不止要緊著hō͘人 知咱所服事攏m̄是私ê上帝，是公正--ê，就是天地ê 真主，一個ê上帝。Koh伊已經是天地ê主較贏萬有，就伊 ê旨意的確著成。天良人人平平有，chiah著平平同心服事主耶和華。人人平平受伊ê報賞，刑罰。Che m̄是看輕世間ê序大。Tī 天竺國擾亂ê時教會人第一好款。逐所在也是 án-ni。世間ê序大是上帝設立。不過伊所料理就是身軀 ê代誌，也boē會知心。上帝知人ê心底。伊就是萬有ê 主。

咱常常tú著無知ê人 喉叫講，番仔教，就是看上帝做外國ê主，kap中國無干涉。Che是萬般ê害，那親像咱愛中國人趁各樣ê道理，kap國法不同。真正m̄是án-ni。咱ê教是攏m̄是廢無本地冊，抑是本地例，甚物好ê意思。設使有人講，咱教人不孝，che m̄ 是別項，不過是父母序大ài 擋人拜上帝，咱不得不著講上帝是較贏人，人到路尾會知，順天才存。人lām-sám看教會做「番」，這個害不淺。一：就是 無知ê人就liâm-piⁿ怨恨咱。 Koh，老爹ê人打算che教是屬tī外國ê權，kap in做對手，m̄是和平，那親像教kap國無分別。Koh，就是無老實ê人來假借咱ê名去行伊sai-khia ê代誌。Koh，論拜上帝ê人也有m̄著，無勇志，無明白著家己自主自立教會，那親像自立，來 請家己ê先生，免靠甚物 人。Che的確m̄是一日會成，總是意思著通達，就 那久那成。若無án-ni，耶穌教往往無做中國本地ê 所設，án-ni不時會倒壞。倒反來講，若是真實ê兄弟姊妹會曉看機會，會曉咱所信就是永遠ê道理，就攏m̄搖動。人害身軀，boē害神魂。Kiám-chhái有人講，照中國ê例序細boē主意，攏是序大ê權。án-ni講ê人著學這個新ê道理，就是逐人著順上帝第一。咱看序細論好歹順sai-khia ê意，che第一慘。

千萬莫得靠別人，家己著勇家己ê志。和約ê利益，現在有。Beh啥知會到偌久？咱家己料理逐項代誌，就是成大人款。若gâu 吞忍，品行那成，人人就知咱是甚物號ê人。上帝kap咱tī-teh。咱著備辦受害。Thâi贏，咱身軀ê私慾是艱難代，贏外面ê對敵m̄應 該著較難。前，有大出名ê人tuì一國經過一國，尋機會thang盡本份服事上帝。上帝hō͘伊大興通。起頭做主ê學生ê人m̄敢背逆主，就死也歡喜。但以理ê冊記載hit 三人tī火爐ê事，夠額hō͘咱想寧可受苦，莫得逆上 帝。論逐項ê代誌人若boē 堪tit艱苦，就boē堪tit福氣。看使徒保羅寧可關監死，莫得煞伊ê著磨，hō͘ 外幫ê人kap猶太人平平得著救。行洗禮約翰，寧可死，莫得容允歹。請咱細膩想看咱因為甚物代誌敢死？